by tak rzec
  • tak naprawdę
    4.04.2011
    4.04.2011
    Dobry wieczór!
    Bardzo często słyszę, jak ludzie (także w telewizji) używają zwrotu tak naprawdę. W większości przypadków nic on nie wnosi, a jedynie sugeruje, że gdzieś pojawiła się jakaś nieprawda. Myślę, że takie wtręty należy potępiać. A jakie jest Państwa zdanie?
  • A tak w ogóle
    31.12.2015
    31.12.2015
    Czy w zwrotach typu A tak w ogóle, to […], A tak w ogóle, gdzie […], A tak na serio, […] powinno się lub można stawiać przecinek?
  • jak by czy jakby

    18.04.2024
    18.03.2023

    Szanowni Państwo,

    proszę o wskazanie poprawnej formy zapisu 'jakby' / 'jak by' w konstrukcjach typu:

    Jakby / Jak by co, jestem w domu.

    Jakby / Jak by mi zależało, napisałbym wcześniej.

    W słowniku na Państwa portalu jest podany taki przykład użycia spójnika 'jakby':

    Jakbyś znalazł chwilę, wpadnij do nas jutro.

    Czy w przesłanych przeze mnie zdaniach będzie podobnie?

    Łączę pozdrowienia

    Jacek Zwierzyński

  • Zasada konwencjonalna w pisowni spójników z cząstką -by

    10.01.2024
    10.01.2024

    Szanowni Państwo, mam kolejne pytanie. Za poprzednie odpowiedzi bardzo dziękuję. Proszę mi powiedzieć, czy nie można byłoby zamienić pisowni łącznej boby, toby itd. na zapis rozłączny? To boby, toby wygląda dziwacznie, wręcz śmiesznie. Rozumiem, że nie dałoby się zmienić zapisu słowa rzeka na żeka, bo jest to umotywowane historycznie, ale boby, toby nie da się chyba obronić tradycją i historią języka. Z uszanowaniem Mirek

  • Tako rzecze Zaratustra

    4.03.2012
    4.03.2012

    Moje zainteresowanie wzbudził czasownik rzec. Niektóre źródła poprawnościowe podają, iż nie tworzy on form czasu teraźniejszego. Czy zatem rzecze użyte w tytule Tako rzecze Zaratustra jest formą czasu przyszłego (rzeknie, powie, będzie mówił)? W oryginale występuje sprach, czyli czas przeszły dokonany.

    Pozdrawiam i dziękuję serdecznie za tę i wszystkie odpowiedzi.

  • rzecz w tym, że… / aby…
    6.09.2009
    6.09.2009
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenie rzecz w tym, że… jest poprawne lub przynajmniej dopuszczalne? Uniwersalny Słownik Języka Polskiego PWN podaje to wyrażenie przy znaczeniu nr 5 słowa rzecz: „fraz. (Cała) rzecz w tym, że… «chodzi o to, że…, najważniejsze jest to, że …»”, ale portal PWN w części Słownik poprawnej polszczyzny podaje: „Niepoprawnie: Rzecz w tym, że… a. w tym rzecz, że… Poprawnie: Chodzi o to, że…”.
    Magda Cohen

  • można było, można będzie – można jest?
    21.05.2015
    21.05.2015
    Szanowni Państwo,
    pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
    Z pozdrowieniami
    KG
  • Nie ma, nie było, nie będzie
    8.04.2011
    8.04.2011
    W niedawnej odpowiedzi prof. Bańki pojawiło się sformułowanie małżeństwa osób jednej płci. Wydaje mi się, że poloniści powinni dbać o logiczność własnych (a czasem i cudzych) wypowiedzi. Rzecz w tym, że nie ma, nie było i nie będzie małżeństw osób jednej płci, tak jak nie ma mosiężnego plastiku ani 6-osobowych kwartetów. I żadna ustawa tego nigdy nie zmieni.
  • Przecinek a ogólnie rzecz biorąc
    6.04.2016
    6.04.2016
    Chciałabym zapytać, czy wyrażenie ogólnie rzecz biorąc należy wydzielać przecinkami, a jeśli tak, to czy w każdym, czy w określonych przypadkach.

    Pozdrawiam
    Iwona Ramotowska
  • Mądry Płonąca Woda rzekł
    3.10.2016
    3.10.2016
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie zapis męskich imion indiańskich typu Płonąca Woda i to, jak powinny zachowywać się one w zdaniu. Napiszemy: Nie spotkałem Płonącej Wody, mimo że go szukałem czy Nie spotkałem Płonącego Wody…? Czy powinniśmy powiedzieć: rozzłoszczony Płonąca Woda czy rozzłoszczony Płonący Woda?

    Z wyrazami szacunku
    Felicyta
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego